| Future Affairs |
| |
| | door
Wouter van Noort |  |
|
|
|
|
|
| Dat
was me het middagje wel, Future Affairs Live bij Leiden City of Science
2022. Samen met internationale wetenschappers, denkers, kunstenaars en
pioniers verkenden we vorige week vrijdag de spannende randen van de
wetenschap, de filosofie en de kunst en gingen we op zoek naar wat er de
komende jaren aan zit te komen. De kern: onze verhouding met de natuur
gaat waarschijnlijk echt een andere fase in, en dat komt geen moment te
vroeg. Hier is het helemaal terug te zien, maar omdat vier uur YouTube kijken misschien wat te veel van het goede is, hieronder mijn hoogtepunten. |
| Foto: Jan van IJken  | De Britse filosoof Philip Goff schoof
digitaal bij ons aan om te vertellen over zijn nogal radicale ideeën
over de aard van het bewustzijn. Goff is een van de bekendste
vertegenwoordigers van het zogeheten panpsychisme, het idee dat
bewustzijn niet zomaar een product is van onze hersenen, maar dat het
een fundamenteel onderdeel is van de natuur. Klinkt misschien vaag en
zweverig, maar Goff redeneert zorgvuldig en nuchter, vanuit de
wetenschap, over dit grote vraagstuk - al is het nog altijd een
minderheidsstandpunt. Vanaf 30:00 houdt hij zijn betoog. |
|
|
|
 | Cristiane Morais Smith, hoogleraar theoretische natuurkunde in Utrecht,
nam ons mee in de wondere wereld van de kwantumfysica en fractals.
Fractals zijn wiskundige patronen die overal in de natuur terugkomen.
Van slakkenhuizen tot sterrenstelsels, en van rivieren tot neuronen: ze
vormen zich allemaal volgens dezelfde mysterieuze wiskundige formules.
Dat alleen al is fascinerend vind ik, en Smith doet ook nog onderzoek
naar de vraag of ons bewustzijn een quantumeffect is dat via fractals
tot ons komt. Die ideeën, die breder opkomen, zetten volgens haar de
deur open naar de mogelijkheid dat bewustzijn een fundamentele
eigenschap is van de kosmos, en dat wij ons bewustzijn ontvangen in
plaats van produceren. Vanaf 1:06:00 in de video geeft ze haar boeiende presentatie. - Lees hier een interview met haar in NRC door mijn collega Dorine Schenk.
- Kan de quantumfysica bewustzijn verklaren?
- Eerder ging ik in Rotterdam in debat met breinonderzoeker Cyriel Pennartz en natuurkundige Bernardo Kastrup over wat bewustzijn nou is.
- Dat is namelijk nog altijd een van de grootste onbeantwoorde vragen uit de wetenschap. In de nieuwe serie van de Future Affairs-podcast
duiken mijn co-host Jessica van der Schalk en ik nog veel dieper in het
mysterie van bewustzijn: vanaf 25 mei in NRC Audio en andere
podcastapps.
|
|
|
|
 | | Illustratie Anne Caesar van Wieren | Of de natuur nou bewust is of niet, intelligent is ze zeker. Leen Gorissen, schrijver van het boek Natural Intelligence
liet ons zien hoe de evolutie vaak veel slimmere oplossingen heeft voor
wereldproblemen dan wij met onze menselijke en kunstmatige
intelligentie kunnen verzinnen. Zo blijkt een van de meest effectieve
manieren om CO2 uit de lucht te halen het herstellen van
walvispopulaties. Omdat walvissen lekker veel poepen, en water omhoog
woelen, stimuleren ze algengroei en die algen zuigen heel effectief CO2
op. Gorissen hamert erop dat de natuur vaak zélf het beste weet hoe ze
zich kan herstellen en ontwikkelen, en dat het de hoogste tijd is voor
een herwaardering van natuurlijke intelligentie. (Vanaf 2:36:30 terug te kijken.) - Yale University: Waarom op de natuur gebaseerde oplossingen voor klimaatverandering vaak worden genegeerd.
|
|
|
|
Tot slot liet Li An Phoa, oprichter van de Drinkable Rivers Movement, ons
zien dat een andere relatie tot de natuur niet alleen bestaat uit het
anders dénken over die relatie, maar vooral ook in andere dingen dóén.
Zij werkt aan een Europese beweging om binnen een aantal jaren Europese
rivieren weer drinkbaar te maken. Ja drinkbaar. Door ecosystemen te
herstellen en bewoners en bestuurders samen te brengen in hun radicaal
andere blik op een gezonde natuur. (Vanaf 3:11:00 vertelt ze over haar levenswerk.)
Comments
Post a Comment